جلال اباد (٤ زمرى ٩٦): سلګونو وسله والو طالبانو نن سهار د نورستان پر وانټ وايګل ولسوالۍ ډله ييز بريد کړی، خو چارواکي وايي چې بريد يې پر شا تمبول شوى دى.
د وانټ وايګل ولسوال رحمت الله رحمتي د زمري په ٤مه وويل چې سلګونو وسله والو طالبانو پر ولسوالۍ له څلورو خواوو بريد کړی دی.
هغه زياته کړه چې وسله وال د کونړ، لغمان او نورستان له اوو ولسواليو راټول شوي دي.
ولسوال وويل چې لا تر اوسه د مرګ ژوبلې په اړه دقيق معلومات نشته، خو نښته روانه ده.
د نورستان والي حافظ عبدالقيوم وويل چې دوى د وسله والو طالبانو له بريده خبر وو او بشپړ چمتووالى يې ورته نيولى و.
د  هغه په وينا، تر اوسه په دې جګړه کې ١٠ وسله وال وژل شوي، يو شمېر ټپيان دي او بريد يې پر شاتمبول شوى دى.
خو والي وايي چې اوس هم په سيمه کې سخته جګړه روانه ده.
په ختيځ کې د ٢٠١ سېلاب قول اردو له خوا په يوه خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي چې نن سهار وخته شاوخوا ٣٠٠ وسله والو پر وانټ ويګل ولسوالۍ بريد کړى و.
سرچينې زياته کړې چې وسله وال د ملي ځواکونو له کلک مقاومت سره مخ شوي  او د هغوى بريد يې شنډ کړى دى.
سېلاب قول اردو وايي چې يادې ولسوالۍ ته تازه دمي ځواکونه رسېدلي او جګړه يې په خپله ګټه کنټرول کړې ده.
بلخوا د سيمې يوه اوسېدونکي انجنير عبدالله وويل چې نښته سهار شپږ بجې پيل شوې او وسله وال د ولسوالۍ تر شاوخوا راټول شوي دي.
دی وايي وسله وال په دې هڅه کې دي، څو هغه پول چې له کونړه نورستان ته تللی هغه ونړوي او د جګړې سيمې ته د تازه ځواکونو د تګ مخه ونيسي.
خو ولسوال وايي چې د جګړې د مهار لپاره تازه دم سرتېري سيمې ته ورغلي دي.
طالب وياند ذبيح الله مجاهد وايي چې دوى نن سهار پر وانټ وايګل ولسوالۍ بريدونه پيل کړي، تر اوسه يې درې پوستې نيولي او يو شمېر دولتي سرتېرو ته يې مرګ ژوبله اړولې ده.

جلال اباد (٤ زمرى ٩٦): په ننګرهار ولايت کې د امنيتي پېښو پر مهال د داعش او طالبانو لس وسله والو ته مرګ ژوبله اوښتې ده.
د ننګرهار د امنيې قوماندانۍ وياند سمونمل حضرت حسين مشرقيوال د زمري په ٤مه وويل چې تېره ورځ د اچين ولسوالۍ د مامند درې په ساحه کې ګډو امنيتي ځواکونو د داعش وسله والو پر مرکزونو هوايي او ځمکني عمليات ترسره کړي.
هغه زياته کړه چې د دغو عملياتو په پايله کې د داعش اته وسله وال وژل شوي او د هغوى يو شمېر سپکې او درنې وسلې  له منځه تللې دي.
د نوموړي په وينا، په ترسره شوو هوایي او ځمکني بریدونو پر مهال ملکي وګړو او په عملیاتو کې شامل ګډو امنيتي او دفاعي ځواکونو ته زيان نه دی اوښتی .
مشرقيوال دغه راز وويل چې د مومنددرې ولسوالۍ پوليس د لاندې باسول په سيمه کې له طالبانو سره نښته کړې چې په پايله کې يې يو وسله وال طالب وژل شوى او يو بل يې ټپي دى.
طالب او داعش وسله والو تر اوسه په دې اړه څه نه دي ويلي.

کندهار ښار (٤ زمرى ٩٦): د ملي دفاع وزارت وايي چې په کندهار ولايت کې د ملي اردو پر يوه قرارګاه ډله ييز بريد کې ٢٦ سرتېري وژل شوي او ١٣ نور ټپيان دي.
د ملي دفاع وزارت له خوا د زمري په ٤مه رسنیو ته په رالېږل شوې خبرپاڼه کې راغلي چې دغه بريد تېره شپه د خاکرېز ولسوالۍ د کرزيالي په سيمه کې د ملي اردو پر يوه قرارګاه شوى دی.
د ملي دفاع وزارت ویاند تورن جنرال دولت وزيري ويلي چې په دغه بريد کې ٢٦ سرتېري وژل شوي او ١٣ نور ټپيان دي.
هغه زياته کړې چې د دغه بريد له امله په رامنځته شوې نښته کې ٨٠ وسله والو طالبانو ته هم مرګ ژوبله اوښتې ده.
تر دې مخکې په کندهار کې د ٢٠٥ اتل قول اردو وياند تورن احمد صادق د زمري په ٤مه پژواک خبري اژانس ته وويل چې دغه بريد تېره شپه د خاکرېز ولسوالۍ د کرزنۍ په سيمه کې د ملي اردو پر يوه قرارګاه شوى دی.
هغه زياته کړې وه چې په بريد کې د ملي اردو يو شمېر سرتېرو ته مرګ ژوبله اوښتې ده، خو نوموړي په دې اړه کره معلومات ورنه کړل.
طالب وياند قاري يوسف احمدي بيا ادعا کوي چې ياده قرارګاه يې نيولې او تر ٧٠ پورې سرتېرو ته يې مرګ ژوبله اړولې ده.
هغه زياته کړې چې په بريد کې يې څلور ټانکونه، درې رينجر موټر هم له منځه وړي او تر ٦٠ زياتې وسلې او په زياته کچه مهمات يې ترلاسه کړي دي.
د يادونې ده، څو مياشتې مخکې هم د کندهار ولايت په بېلا بېلو ولسواليو کې د وسله والو بريدونو کې ګڼ شمېر سرتېرو ته مرګ ژوبله اوښتې وه.

ګردېز (٤ زمرى ٩٦): د پکتيا امنيتي چارواکي وايي چې د جاني خېلو ولسوالۍ په جګړه کې تر اوسه ٣٠ وسله وال طالبان وژل شوي او په همدغه شمېر نور ټپيان دي.
تېره ورځ امنيتي سرچينو، د سيمې اوسېدونکو او وسله والو طالبانو وويل چې د جاني خېلو ولسوالۍ طالبانو نيولې ده.
خو د کورنيو چارو وزارت او د پکتيا امنيتي چارواکو د جاني خېلو ولسوالۍ د سقوط خبره په کلکه رد کړه.
دوى ويل چې سيمې ته يې تازه دمي ځواکونه استولي او له وسله والو طالبانو سره په جګړه بوخت دي.
د دغه ولايت د امنيې قوماندانۍ وياند سردارولي تبسم د زمري په ٤مه وويل چې د جاني خېلو په جګړه کې تر اوسه ٣٠ وسله وال طالبان وژل شوي او ٣٠ نور ټپيان دي.
تبسم وايي چې په ولسوالۍ کې لا هم جګړه روانه ده او امنيتي ځواکونو د وسله والو په ځپلو او پر شا تمبولو کې پرمختګ کړی دی.
هغه په دې جګړه کې د امنيتي ځواکونو د مرګ ژوبلې په اړه څه ونه ويل.
هڅه مو وکړه چې د جاني خېلو د جګړې په اړه د سيمې د اوسېدونکو نظر هم واخلو خو هلته يوه مخابراتي شبکه هم فعاليت نه کوي.
بل لور ته وسله وال طالبان بيا وايي چې په دې جګړه کې ګڼو امنيتي سرتېرو ته مرګ ژوبله اوښتې ده.
د دې ډلې وياند ذبيح الله مجاهد وويل چې په دې جګړه کې طالبانو ١٩ امنيتي سرتيرو ته مرګ ژوبله اړولې ده او څو تنه پوليس يې ژوندي نيولي دي.
مجاهد زياتوي چې په دې جګړه کې تر اوسه درې طالبان وژل شوي او اته نور ټپيان دي.
د يادونې ده، تېره ورځ ولسمشر محمد اشرف غني اړوند ارګانونو ته امر وکړ چې د پکتيا جاني خېل او د غور ولايت تيوره ولسوالۍ په بشپړه توګه د وسله والو طالبانو له شتون څخه پاکه کړي.
جاني خېل د پکتيا د مرکز ګردېز شاوخوا ۸۵ کيلومترۍ کې پرته سرحدي ولسوالي ده  چې تېر کال هم وسله والو طالبانو د څو ورځو لپاره نيولې وه.
دغه ولسوالۍ د پکتيا له څمکني او ډنډ پټان او د خوست ولايت له موسى خيلو ولسوالۍ سره هم ګډه پوله لري.
د سيمې اوسېدونکي وايي که چيرې جاني خېل سقوط وکړي نو يادې ولسوالۍ هم له امنيتي ګواښ سره مخ کيږي.
د يادونې ده، د جاني خېلو ولسوالۍ ډېره برخه د نښترو او جلغوزو پر ونو پوښل شوې چې چريکي جګړو ته يې زمينه برابره کړې ده.

کابل (٣ زمرى ٩٦): د ښار پراختيا عالي شورا په غونډه کې د ښاري فاضلاب او اوبو رسونې د پالیسۍ طرحه تاييد شوه، خو څرګنده شوه چې د دې طرحې د لا بډاينې لپاره دې په دې طرحه لا نور کار هم وشي.
له ارګ څخه په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي، چې د ولسمشر محمد اشرف غني په مشرۍ پرون مازیګر د ښاري پراختیا عالي شورا غونډه وکړه.
سرچينه کاږي، په دغه غونډه کې چې په ارګ کې وشوه، د ښاري فاضلاب او اوبو رسونې د پالیسۍ په طرحې، اصنافو ته د فعالیت جواز د صدور بهیر په اسانولو، د کابل ښاروالۍ د خدمتونو فیس په راټولولو، د لښکرګاه د شنه کمربند د معضلې په حل او د کندهار ښار په نهمې او دولسمې ناحیو کې د ملکیت سندونو په وېش بحث او خبرې وشوې.
په پيل کې د کور او ښار جوړولو وزیر سید سعادت منصور نادري د ښار جوړولو وزارت د کړنو په اړه معلومات ورکړل، وې ویل، افغانستان د هبیتات د مدیره پلاوي غړیتوب ترلاسه کړی او دا د افغانستان لپاره ستر بری دی.
ورپسې د کور او ښار جوړولو وزارت د اوبو رسونې او کانالیزیشن رئیس ریاض درمل د ښاري فاضلاب او اوبو رسونې د پالیسۍ طرحه غونډې ته وړاندې کړه.
هغه د فاضلاب او اوبو رسونې په سکتور کې وروستیو بدلونونو، د کابل ښار تر ځمکې لاندې اوبو د ککړتیا، د ښاري اوبو د مدیريت په خاطر د دندو وېش، د پرمختګونو او اصلاحاتو له لارې د خلکو د ژوند په سویه کې د مثبت بدلون راوستو په خاطر د پالیسۍ لرلید، د اوبو رسونې سکتور مخې ته پرتو ننګونو او د پالیسۍ د اصولو او منځپانګې په اړه معلومات ورکړل او د دغې پالیسۍ د سټراټيژیک کاري پلان د ملاتړ، د اوبو رسونې او فاضلاب د تنظیم ادارې د جوړولو او د اوبو قانون د ۳۹مې مادې تعدیل په اړه خپل وړاندیزونه غونډې ته وړاندې کړل.
د کابل ښاروالۍ سرپرست عبدالله حبیب زي وویل، د اوبو رسونې او فاضلاب په برخه کې بنسټيز کار او پالیسۍ ته اړتیا ده.
هغه زیاته کړه، د پارکونو د اوبو په برخه کې هم جدي ستونزې موجودې دي.
ولسمشر وویل، د ښاري اوبو رسونې او فاضلاب په اړه وړاندې شوې پالیسۍ لا زیات کار غواړي، په دغې پالیسۍ کې باید لګښتونه په کره توګه وسنجول شي، سرچینې او کارونه باید په څرګنده توګه اولویت بندي شي.
هغه زیاته کړه، د کارونو په اولویت بندۍ کې باید مشخص شي چې کوم اقدامات په یو وخت کې ترسره شي، همدارنګه دې دا موضوع روښانه شي چې دا پالیسي موخې ته د رسېدو په برخه کې موږ سره څومره مرسته کولی شي.
نوموړي د اوبو په اولویت بندۍ ټینګار وکړ، وې ویل، د دې اړتیا لیدل کېږي چې د اوبو د مدیریت بیړني توب په پام کې ونیسو چې د اوبو له بحران څخه مخنیوی وشي او د تجدید وړ سرچینو په سر دې بحث وشي.
د ده په وينا، لنډمهاله، منځمهاله او اوږدمهاله اقداماتو ته اړتیا ده، د سېلابونو ستونزې دې په پام کې ونیول شي چې د احتمالي زیانونو مخنیوی وشي.
هغه زیاته کړه، د اوبو د لګولو په هکله عامه پوهاوی مهم دی چې خلک خپله په اوبو کې اصراف ته پام وکړي.
غونډې دغه پالیسي تائید کړه او څرګنده یې کړه چې دا لا زیات کار ته اړتیا لري، ترڅو ټولو پوښتنو ته په کې ځواب وویل شي. همدارنګه ټینګار وشو چې په دې برخه کې د خصوصي سکتور او د خلکو نظر اخیستو لپاره دې یوه کمېټه جوړه شي.
ورپسې د کابل ښاروالۍ سرپرست عبدالله حبیب‌زي د اصنافو د فعالیت جواز د صدور او د کابل ښاروالۍ د ښاري خدمتونو د فیس راټولولو او اصلاح کولو بهیر په اړه معلومات وړاندې کړل.
هغه څرګنده کړه چې په دې طرحه کې د کابل ښار د اصنافو د وضعیت تحلیل، د کابل ښار د اصنافو د فعالیت جواز صدور او ثبت د اوسني بهیر تحلیل، د فعالیت اجازه، د صنفي جواز په اخیستو او تمدید کې ستونزې او اندېښنې، د متشبثینو له نظره حل‌لارې او توقعات، د صنفي فعالیت جواز اخیستو فیس او د صدور بهیر د اسانولو او اصلاح موخې، د ښاري خدمتونو د کلني فیس ورکړه، په (ODK) سرور سیستم کې د کابل ښار د اصنافو ثبت، د دست فروشانو د ټولنیز او اقتصادي اړخ څېړنه، د کابل ښاروالۍ د کارکوونکو وړتیا لوړول، د کابل ښار په درېیمه ناحیه کې د صنفي جواز د صدور د نوي بهیر پیل تطبیقي پلان په کې شامل دی.
د غونډې ګډونوالو په یادې موضوع له هره اړخه بحث وکړ او خپل نظرونه یې وړاندې کړل.
جمهور رئیس غني د کابل ښاروالۍ برنامې مثبتې وبللې او ټینګار یې وکړ چې د اسانولو بهیر باید همدغه شان دوام وکړي.
هغه زیاته کړه، د جواز د صدور په اړه که د قوانینو تعدیل ته اړتیا وي، اړوند مسوولان دې پیشنهادونه وړاندې کړي.
په دغه غونډه کې د کلیو پراختیا وزیر نصیراحمد دراني د ټاکل شویو اهدافو په تطبیق کې د ادارو ترمنځ همغږي مهمه وبلله.
ورپسې د هلمند ښاروال مطیع الله بهیر د لښکرګاه د شنه کمربند د معضلې د حل په اړه خبرې وکړې او په دې اړه یې غونډې ته خپله طرحه وړاندې کړه.
غونډې د لښکرګاه د شنه کمربند د معضلې د حل په خاطر د هلمند ښاروال او نورو اړوندو مسوولانو ته لازمې لارښوونې وکړې.
د کندهار ښاروال روښان ولسمل د کندهارښار د نهمې او دولسمې ناحیو لپاره د ملکیت سند وېش طرحه او د دغه ولایت د قول اردو ساحې پلان غونډې ته وړاندې کړ.
د ښاري پراختیا عالي شورا له هراړخیز بحث وروسته، دغه طرحه په پرنسیپ کې تائيد کړه او د کور او ښار جوړولو وزارت، د ځمکو خپلواکې ادارې او د کندهار ښاروالۍ ته یې لارښوونه وکړه چې په دې اړه د لا زیات بحث لپاره یوه تخنیکي ناسته وکړي او د هغې عملي پلان له جزئیاتو سره ترتیب کړي.
غونډې د کندهار ولایت د صنعتي پارکونو د برخلیک په اړه هم بحث وکړ او جمهور رئیس لارښوونه وکړه چې د ځمکې په برخه کې دې د پانګوالو او سوداګرو ستونزه حل شي، همدارنګه دې بشپړ پلان او راپور ترتیب شي چې معلومه شي څنګه له دغې ځمکې ګټه واخیستل شي.
همدارنګه د کندهار د پخوانۍ قول اردو په ځمکه کې د ځینو ستونزو د رامنځته کېدو په اړه چې پخوا په شنې ساحې بدله شوې وه، هم بحث او خبرې وشوې.
غونډې اړوندو ادارو ته لارښوونه وکړه چې د دغې معضلې د حل په خاطر یو پلاوی سیمې ته ولېږي چې جمهوري ریاست ته د یاد پلاوي د موندنو له وړاندې کولو وروسته په دغه برخه کې لازم اقدامات وشي.
دغه راز غونډې اړوندو ادارو ته لارښوونه وکړه چې د کندهار د قول اردو ځمکې ساحه دې له غصب څخه د مخنیوي په خاطر په اغزن سیم احاطه کړي.

کندهار (۳ زمری ۹۶): د کندهار امنیتي چارواکي وايي، په شاولیکوټ ولسوالۍ کې د وسله والو له خوا د یرغمل شوو ملکي وګړو د برخلیک په اړه معلومات نشته.
که څه هم چارواکو خبر ورکړی و چې کشفي ارګانونه د یرغمل شوو وګړو د ساتلو د ځای پر تثبیتولو کار کوي، څو هغوی د وسله والو له بنده خلاص کړي، خو داسې ښکاري چې تر دې مهاله په دې کار کې پاتې راغلي دي.
وسله والو طالبانو پنځه ورځې وړاندې دغه ملکي وګړي د کندهار- اروزګان پر لار د شاولیکوټ ولسوالۍ اړوند د ماڼو او چنار په سیمو کې هغه مهال یرغمل کړل چې پر امنیتي پوستو او یوې پوځي قرارګاه یې بریدونه وکړل.
وسله والو د یرغمل شوو ۷۰ ملکي وګړو له ډلې ۷ تنه وژلي، ۳۰ تنه یې بېرته خوشې کړي او ۳۳ تنه لا هم ورسره بندیان دي.
د کندهار د امنیې قومانداني ویاند ضیا دراني وویل، د امنیتي ځواکونو کشفي ارګانونه لا هم د یر غمل شوو وګړو د ساتلو د ځای پر تشخیصولو کار کوي، خو تر اوسه بریالي شوي نه دي.
ده زیاته کړه، اوس مهال د یرغمل شوو  وګړو د برخلیک په اړه هېڅ معلومات نه لري، خو داسې ښکاري چې هغوی لا هم له وسله والو سره بندیان دي.
د ده په خبره، امنیتي ځواکونه په ټول توان د یرغمل شوو وګړو د خلاصون په موخه له ممکنه لارو چارو کار اخلي.
بل خوا وسله والو طالبانو د خبرپاڼې په خپرولو سره د ملکي وګړو د نیولو په اړه د چارواکو څرګندونې بې اساسه ګڼلې دي.
د دغې ډلې ویاند قاري یوسف احمدي وايي: ((څو ورځې وړاندې طالبانو د شاولیکوټ ولسوالۍ په چنار، ماڼو او باغ دهسره سیمو کې پر امنیتي پوستو بریدونه وکړل او ټولې پوستې یې ونیولې چې پر مهال یې ګڼ شمېر پولیس ووژل شول او ۱۷ تنه ونیول شول چې له تحقیقاتو وروسته بېرته پرېښودل شول.))
د ده په خبره، له دوی سره د ملکي وګړو په نوم څوک بندیان نه دي.
خو د شاولیکوټ ولسوالۍ د ماڼو، چنار او یو شمېر نورو سیمو شاوخوا ۵۰ اوسېدونکي چې د وسله والو د بریدونو له امله کندهار ښار ته راغلي، وايي چې د یادو شوو کلیو ډېری اوسېدونکي وسله والو طالبانو بيولي چې یو شمېر یې هغوی وژلي او ګڼ نور اوس هم ورسره بندیان دي.
حاجي محمد نعیم د هغو ۷۰ کسانو له ډلې یو دی چې وسله والو یرغمل کړي وو او د ده په ګډون یې ۳۰ تنه له پلټنو وروسته خوشې کړي وو.
نوموړي پژواک اژانس ته وویل: ((په هغه شپه وسله وال چې زینې ورسره وې، د کورونو پر دېوالونو را واوښتل، د هر سړي لاسونه یې په خپل کور کې وتړل او له ځانونو سره یې بوتلل.))
دی وايي، دوی یې د پلټنو لپاره د شاولیکوټ ولسوالۍ د پریان سیمې ته بوتلل، هلته لسګونه بېلابېل موټر تر سترګو کېدل چې وسله وال په کې له خپلو وسلو سره سپاره وو.
د ده په خبره، دوی ورته قسمونه وکړل چې له دولت سره کار نه کوي، وروسته د سیمې سپین ږیري هم ورغلل او زارۍ یې ورته وکړې.
هغه زیاته کړه، وسله والو یو شمېر کسان ووژل، یو شمېر یې خوشې کړل او ګڼ شمېر کسان یې لا هم له ځانونو سره ساتلي دي.
دی وايي، د وسله والو له بنده تر ازادېدو وروسته د خپلې کورنۍ له غړو سره په یوه جوړه جامو کې راوتلی او هر څه یې همداسې پرې ایښي دي.
د محمد قاسم په نوم یوه بل تن هم ورته څرګندونې وکړې او ویې ویل، طالبانو ورسره دا هر څه له دې امله کوي ګواکې د دولت ملاتړ کوي.
ده هم وویل چې ماشومان یې په کلي کې بې سرپرسته پرې ایښي، خو خپله یې ځان تر کندهار ښار پورې را رسولی دی.
د کندهار د امنیې قوماندانۍ ویاند ضیا دراني وویل چې د جګړې له امله د همدغو بې ځایه شوو شاوخوا ۵۰ وګړو سره د امنیې قوماندانۍ له خوا مرسته شوې ده.
ده وویل، په مرسته کې هر تن ته درې زره نغدې افغانۍ، وریجې، اوړه، غوړي او نور توکي ورکول شول.
خو د ده په خبره، امنیه قوماندان له پېښو سره د چمتووالي له ریاست څخه غوښتي چې له دغو خلکو سره نورې مرستې هم وکړي.
شاولیکوټ ولسوالي چې د کندهار- اروزګان لار هم ورڅخه تېرېږي، د کندهار ښار شمال لوري ته د ۴۰ کیلو متره په واټن پرته ده چې په دې وروستیو کې په کې د وسله والو بریدونه او فعالیتونه ډېر شوي دي.
له همدې امله له تېرو څو ورځو راهیسې د کندهار- اروزګان لار هم تړلې ده.
د کندهار د امنیې قوماندانۍ ویاند وايي، وسله والو د دغې لارې په اوږدو کې ماینونه ځای پر ځای کړي چې امنیتي ځواکونه یې پر کشف او شنډولو بوخت دي.
ده وویل، ډېر ژر به دغه لاره د ترافیکو پر مخ پرانیستل شي.

خوست ښار (۳ زمری ۹۶): په خوست کې د ايچ ای وي يا ايډز او د تور او سپين زېړي د درملنې، وقايې او د سلا مشورو روغتيايي مرکز پرانيستل شو.
د خوست والي حکم خان حبيبي د زمري په ٣مه، د دغه روغتيايي مرکز د پرانيستل کېدو پرمهال پژواک خبري اژانس ته وويل چې پر دغه مرکز باندې د عامې روغتيا وزارت له لوري څه باندې ۵۶ ميليونه افغانۍ لګښت راغلی دی.
نوموړي زياته کړه، په دغه روغتيايي مرکز کې ټول هغه سهولتونه او لوازم موجود دي چې د اېچ ای وي او د تور او سپين زېړي په ويروس باندې اخته کسانو په درملنه، وقايه او سلا مشورو کې ترې ګټه پورته کيږي.
والي وايي: ((زما له ټولو هغو وروڼو او خويندو څخه چې د اېچ ای وي او يا د تور او سپين زېړي په ناروغيو اخته وي، دغه مرکز ته دې راشې، په تدريجې او په وړيا ډول د هغوی درملنه کېږي او وقايه ورته کېږي.))
د خوست د عامې روغتيا ريیس ډاکټر حبيب شاه انصاري وويل چې په خوست کې د دغه مرکز جوړېدل يوه ستره لاسته راوړنه ده؛ ځکه د هغه په وينا په دغه ولايت کې د تور او سپين زېړي ناروغي ډېره خپره شوې او د ايډز د خپرېدو اندېښنې هم موجودې دي.
هغه زياتوي: ((د خوست په عامې روغتيا رياست کې د اېچ ای وي يا ايډز ۶۳ واقعې ثبت دي چې ۶ يې په تېرو شپږو مياشتو کې ثبت شوې دي او دا مرکز به له دوی سره د ايډز ويروس په مخنیوي کې ډېره مرسته وکړي)).
د روغتيا نړيوال سازمان يا ډبليو اېچ او د معلوماتو له مخې، په ټول افغانستان کې په تخميني ډول ۶۹۰۰ د اېچ ای وي يا ايډز واقعې موجودې دي.
د افغانستان د عامې روغتيا وزارت د ايډز د ملي کنترول پروګرام مسوول ډاکټر احسان الله احسان بيا پژواک ته وويل چې له دوی سره په رسمي ډول د اېچ ای وي يا ايډز ۲۲۹۰ پېښې ثبت دي.
((د ايډز واقعات په افغانستان کې په کنترولېدو دي، ولې اعلاج يې يو څه مشکل دی، خو له نېکه مرغه چې اوس هغه امکانات او فرصتونه په افغانستان کې شته او د دې ناروغۍ درملنه يې يو څه اسانه کړې ده.))
دا مهال په ټول هېواد کې د اېچ ای وي يا د ايډز ويروس د درملنې، مخنيوي او وقايې پنځه روغتيايي مرکزونه موجودي دي چې د هغې جملې يو يې نن په خوست کې په فعاليت پيل وکړ.

کابل (٣ زمرى ٩٦): افغانستان د کرکټ د ١٩ کلنو لوبډلو غوراوي سياليو کې د شپږو پرله پسې برياوو خپلولو سره د دغو لوبډلو نړيوال جام ته لاره پيدا کړه.
د څلورو هېوادونو په ګډون دا سيالۍ تېره اوونۍ په سينګاپور کې پيل شوې وې او نن د افغانستان په اتلولۍ پاى ته ورسېدې.
په دې سياليو کې افغانستان، نيپال، ماليزيا او کوربه هېواد سنګاپور برخه اخيستې وه او هره يوه لوبډله له بلې سره دوه لوبې کولې.
د افغانستان کرکټ بورډ د رسنيو د اړيکو مسوول فريد هوتک د زمري په ٣مه وويل چې افغانستان نن خپله وروستۍ او شپږمه لوبه له نيپال سره ترسره کړه.
د نننۍ لوبې پچه افغان ملي نولس کلنو لوبډلې وګټله او توپوهنه يې وکړه د افغانستان ١٩ کنو لوبډلې په ٤٦ اورونو کې د ١٠ لوبغاړو په سوځېدلو سره ١٩٥ منډې جوړې کړې او نيپال ته يې د ١٩٦ منډو هدف ورکړ.
دافغانستان له لوري ابراهيم ځدران سليزه ووهله او ١٠١ منډې يې جوړې کړې.
د نيپال لوبډلې ورکړل شوی هدف ترلاسه نه کړای شو او ټوله لوبډله يې په ۴۱ اورونو کې د ۹۹ منډو په جوړولو سره وسوځېدله.
د افغان ملي نولس کلنې لوبډلې د توپ اچونکو له لوري یوسف ځاځي ۴، مجيب ځدراڼ ۳، شمس ولي خېل، طارق ستانکزي او ظاهر پکتين يو ، يو لوبغاړی وسوځولو.
ابراهیم ځدراڼ د دې لوبې غوره لوبغاړى اعلان شو.
ملي نولس کلنې لوبډلې د غوراوي پړاو د سیالیو په ترڅ کې له ټولو ګډون کونکو لوبډلو څخه په ستر توپیر ټولې لوبې وګټلې او د يوې مخکښې لوبډلې په توګه یې د نړیوال جام سیالیو ته لارموندنه وکړه.
ټاکل شوې ده، چې د ١٩ کلنو لوبډلو نړيوال جام په ٢٠١٨ زېږديز کال کې په نيوزيلينډ ته ترسره شي.
افغانستان تر دې مخکې هم د ١٩ کلنو لوبډلو نړيوال جام سياليو کې برخه اخيستې ده.

فيض اباد (٣ زمرى ٩٦): د بدخشان ولايت سيمه ييز چارواکي وايي چې په ياد ولايت کې د طالبانو له لوري د يفتل پايان ولسوالى پر بزګرانو د کرنيز کانال د اوبو بندلو له امله د شا وخوا لس زره جريبه ځمکې حاصلات له ګواښ سره مخ دي.
د بدخشان ولايت د يفتل پايان ولسوال اما علي همدمي له رسنیو سره د خبرو پر مهال وويل چې وسله والو طالبانو له تېرو دوو مياشتو راهيسې د يفتل پايان د پنځو کليو کرنيز کانال اوبه بندې کړې او په بدل کې يې له بزګرانو د نغدو پيسو غوښتنه کوي چې بايد هر کلى د مياشتې وسله والو طالبانو ته سل زره افغانۍ ورکړي.
همدمي زياته کړه: "موږ پرون يو شمېر مخور او عالمان طالبانو ته ورولېږل، څو ياد موضوع د سولې له لارې حل او د حوزکان، ورنګ بالا، ورنګ پايين، غوزمرغ او پزلخارا کليو کرنيزې اوبه بيرته خوشې شي؛ په لومړيو کې يې خبر ومنله خو له هغه وروسته يې د نغدو پيسو غوښتنه وکړه."
نوموړي وويل چې اوسمهال د خلکو کرنيزې ځمکې او د مېوو باغونه وچ شوي او ان ونې هم د اوبو نه شتون له امله له منځه تللې او خلک اوسمهال د پيسو ورکړې ته نه دي چمتو او اوس يوازې پوځي حل لاره پاتې ده، چې بايد په اړه يې ګام پورته شي.
د يفتل پايان ولسوالى امنيه قوماندان سمونوال تاش محمد وويل، کله چې پرون سهار د يفتل پايان يو شمېر علما او سپين ږيري د اوبو خوشي کولو په موخه طالبانو ته ولاړل، نو په لومړيو کې يې د هغوى غوښتنه ومنله او بيا يې له غرمې وروسته دوه بجې پر يفتل پايان بريد وکړ او جګړې د شپې تر ١١ بجو پورې دوام وکړ.
نوموړي زياته کړه: "موږ هلې ځلې کوو، چې يفتل پايان د وسله والو له وجود پاکه کړو، څو د خلکو کرنيزې اوبه د هغوى له منګولو وژغورو او يادې ستونزې ته د پاى ټکى کېږدو."
د يفتل پايان د حوزکان کلي اوسېدونکي ملا جهانګير وويل: "د ميوې شپږ باغونه لرم، چې هر يو يې د ميوې له زرو ونو زياتې لري او وسله والو مخالفينو چې د تېرو دوه مياشتو په ترڅ کې اوبه بندې کړې، له ٤٥ سلنه زياتې ونې مې وچې شوې او له منځه تللې دي."
وسله والو طالبانو تر اوسه پورې په دې اړه څه نه دي ويلي.